Open up your communication

Afscheid van plichtmatigheden

Voordat ik het gesprek met mijn vader wil beginnen, wil ik eerst wat meer weten. Wat betekent de term uitvaart eigenlijk. Dit is wat ik vind: Een uitvaart bevat alle gebruiken en plechtigheden die worden uitgevoerd nadat iemand is overleden. Een uitvaart dient om afscheid te nemen van de overledene en kan op verschillende manieren worden ingevuld. In Nederland wordt hieromtrent voornamelijk gekozen voor een begrafenis of een crematie.

Als ik deze tekst lees, zinkt de moed me in de schoenen. Een uitvaart voelt als een loodzware last. Ik moet voldoen aan allerlei gebruiken en plechtigheden. Welke zijn dat dan? Moet ik dat allemaal weten? Kennelijk moet ik voldoen aan allerlei verwachtingen. Wat mag ik zelf bepalen en wat niet? Het overlijden staat in de omschrijvingen centraal. Het afscheid nemen van degene die is overleden, is natuurlijk heel verdrietig. Maar wat als je nu eens viert dat iemand heeft geleefd. Wat gebeurt er als je dat centraal stelt. Ik ga wat rechterop zitten en voel wat meer lucht. Kennelijk mogen we er met elkaar toch ook wat moois van maken. De uitvaart hoeft geen invuloefening van ceremoniële plechtigheden en plichtmatigheden te zijn. Er is ruimte om het afscheid een eigen invulling te geven. Bepaal zelf wat je wil. Open up your communication, met je ouders, partners, of jezelf.

Het gesprek 

Met deze nieuwe kijk op afscheid, voel ik me gesterkt om het gesprek met mijn vader te openen. Ik begin met de vraag hoe hij graag door mensen herinnerd zou willen worden. Daar heeft hij wel beelden bij. Heel natuurlijk vloeit het gesprek daarna over in hoe hij dan zou willen dat anderen zijn leven vieren op zijn afscheid. Ik ga een dossier aanmaken op www.on-my-mind.nl. Dit kan iedereen. We gebruiken de stappen om het gesprek structuur te geven. “Pap, wil je een crematie, begrafenis of naar een natuurbegraafplaats. Of misschien toch nog iets anders”. Hij weet het nog niet en we besluiten om eens te gaan kijken bij een crematorium in de buurt en bij een natuurbegraafplaats. Een aantal keuzes vindt hij zelf niet zo relevant en gaan we gauw doorheen. Als we aankomen bij het vastleggen van alle abonnementen en verzekeringen, wordt het meer een werksessie. “Dat is nou fijn” zegt hij, “op een zakelijke manier ga je de persoonlijke onderwerpen af. Daarmee wordt het ineens een stuk minder eng om het er over te hebben”.

Wat nog meer

“En”, vraagt mijn vader, “hoe zit het met de totale kosten?” Hieronder het overzicht (excl catering).

Hier worden we ook best blij van. Inzicht in wat het straks ongeveer gaat kosten. Dat geeft rust.

Tot slot

Anders kijken naar een afscheid kan een gesprek daarover vereenvoudigen. “Open up your communication” is mijn oproep aan iedereen. Reageren op dit artikel? Dat mag, via inezvangils@on-my-mind.nl.